1- آزمون کتبی:

1-1- شرایط عمومی 
1-1-1- حداقل سن 18 سال تمام 
1-1-2- دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه 
1-1-3- دارا بودن حداقل 75 درصد از مجموع تجربیات پروازی مندرج در بند 1-2 
1-1-4- ارائه فرم تکمیل شده درخواست آزمون

2-1- شرایط اختصاصی:

متقاضی باید آزمون مربوط به موضوعات زیر را با موفقیت بگذراند. 
1-2-1- مقررات هوایی (AIR LAW) 
2-2-1- اطلاعات عمومی در مورد هواپیما(AIRCRAFT GENERAL KNOWLEDGE) 
3-2-1- کارائی و برنامه ریزی پرواز (FLIGHT PERFORMANCE AND PLANNING) 
4-2-1- کارائی و محدودیتهای انسانی (HUMAN PERFORMANCE AND LIMITATION) 
5-2-1- هواشناسی (METEOROLOGY) 
6-2-1- ناوبری (NAVIGATION) 
7-2-1- دستورالعمل عملیاتی (OPERATIONAL PROCEDURES) 
8-2-1- اصول پرواز (PRINCIPLES OF FLIGHT) 
9-2-1- رادیو تلفنی (RADIO TELEPHONY)

2- تجربه پروازی:

1-2- مجموع کل ساعات پرواز حداقل 50 ساعت شامل: 
1-1-2- پرواز دو فرمانه حداقل 40 ساعت 
2-1-2- پرواز مستقل محلی حداقل 5 ساعت 
3-1-2- حداقل 5 ساعت پرواز مستقل ناوبری شامل حداقل دو نشست و برخاست در فاصله 150 ناتیکال مایل

تبصره1: در صورتیکه متقاضی دوره آموزش خلبانی را در یکی از مؤسسات مورد تائید سازمان هواپیمایی کشوری گذرانده باشد، می توان با کاهش 10 ساعت از مجموع ساعات پرواز مندرج در بند 1-2 نسبت به صدور گواهینامه اقدام نمود.

تبصره 2: در صورتیکه متقاضی دوره پرواز مصنوعی (SYNTHETIC FLIGHT TRAINER) مورد تائید سازمان هواپیمایی کشوری را گذرانده باشد، می توان حداکثر 5 ساعت از زمان پرواز مندرج در بند 1-1-2 را کاهش داد.

4-1-2- چنانچه متقاضی دارای تجربه پروازی بر روی انواع دیگری از وسایل پرنده باشد (OTHER CATEGORIES) دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امور پزشکی می تواند با محاسبه تجارب پروازی فوق مجموع ساعات پروازی مورد نظر (50ساعت) را به تناسب کاهش دهد.

**برای مشاهده ادامه این مطلب به ادامه مطلب مراجعه کنید.**

 تعریف شغل خلبانی :

به مدیریت و کنترل یک هواپیما و یا بالگرد و به هر حال یک وسیله ی پروازی در یک سورتی پرواز که از لحظه ی ورود به فرودگاه یا مکانی که پرواز انجام می شود و خلبانی و هدایت شیئ پرنده که امکان دارد هواپیمای مسافربری در فرودگاه مسافربری و یا خلبانی و هدایت یک جنگنده در یک پایگاه نظامی و شکاری باشد و انجام ماموریت کامل خود یعنی تاکسی کردن و برخواست از زمین و گذشت از مسیر پروازی تعیین شده و فرود یا لندینق و رساندن مسافران به مقصد و یا انجام کامل ماموریت نظامی در فرودگاه شکاری را شمال می شود.

 PPL-Private Pilot License
گواهینامه خلبانی شخصی

اولین مرحله در رسیدن به آرزوی پرواز و خلبان شدن این مرحله هست که در واقع پایه ی اصلی و مقدماتی خلبانی هست. دارنده ی این مدرک فقط می تونه برای تفریح و در محدوده های مشخص پرواز کنه و از پروازهایی که انجام می ده نمی تونه درآمدی بدست بیاره!
به دارنده ی مدرک این دوره سردوشی(ریت 1خط) داده می شود


CPL-Commercial Pilot License
گواهینامه خلبانی بازرگانی

دومین مرحله برای خلبان شدن هست و در واقع مهمترین قسمت برای خلبان شدن هست! دارنده ی این مدرک می تونه در مسیرهای مشخص شده بین شهرها پرواز کنه و یا اینکه به عنوان کمک خلبان شروع به فعالیت کنه(البته این قانون در ایران به دلایلی که در پایین ذکر خواهد شد عملی نیست)
دارنده ی این مدرک می تونه از پروازهاش کسب درآمد کنه اما برای گرفتن این مدرک باید حتما PPL رو داشته باشه!

دارنده ی مدرک این دوره سردوشی 2خط بر دوش خواهد داشت.


IR-Instrument Rating
مدرک پرواز با دستگاه(پرواز کور یا آلات دقیق)

دارنده ی این مدرک می تواند بدون دیدن محیط خارج کاکپیت به هدایت هواپیما پرداخته و آن را هدایت کند.
دارنده ی این مدرک سردوشی 3خط بر دوش خواهد داشت!
یعنی قبل از خلبانی مسافربری شما باید مدرک آلات دقیق(IR) رو باید گرفته باشید.,و البته كمك خلبان هم داراي سردوشي سه خط مي باشد.


ATPL-Air Transport Passenger License
گواهینامه خلبانی مسافربری

در واقع بالاترین مدرک خلبانی می باشد و دارنده ی آن می تواند در ارلاین ها شروع به فعالیت کند. دارنده ی این مدرک می تواند در هواپیمایی با بیش از 12500پوند بار و بیش از 9 نفر مسافر به عنوان Pilot in command فعالیت خواهد کرد.
دارنده ی این مدرک سردوشی 4خط اهدا می شود
حتما می پرسین پس 3خط چی شد؟
در ادامه توضیح می دم.
به غیر از گواهینامه هایی که در بالا ذکر شد یک سری مدرک ریتینگ یا درجه نیز هست که مجوزهای خاص به دارنده ی آن می دهد!
در ادامه برخی از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم:



MER- Multi Engine Rating
مدرک هواپیمای چند موتوره

دارنده ی این مدرک می تواند با هواپیماهای با بیش از یک موتور پرواز کند. در برخی کشورها داشتن این مدرک به همراه سایر مدارک برای دوره ی مسافربری به صورت پیش نیاز الزامی است.

MCC-Multi Crew Cooperation
مدرک کرو پرواز

دارنده ی این مدرک در واقع کار در محیط واقعی پرواز با چندین خدمه ی پرواز رو آموزش می بینه. در دنیا این مدرک عملا برای استخدام در ارلاین ها بشدت جزو ملزومات شده.

Type Rating
مدرک تایپ
برای پرواز کردن با یک تایپ خاص از هواپیما باید مدرک اون رو داشت! برای مثال برای خلبانی Airbus A300-600 شما باید مدرک تایپ این هواپیما رو داشته باشین تا بتونین با اون پرواز کنین
این مدرک هم در ارلاین های دنیا مهم هست!


در ایران MCC و MER در دوره های آموزشی نیست.
در ایران ابتدا CPL و بعد IR هست در صورتیکه در آمریکا اینگونه نیست. می توان IR رو قبل از CPL گرفت.
درضمن دوره ی ATPL هم در ایران نداریم ولی با داشتن CPL/IR می شه به عنوان کمک خلبان استخدام شد و دوره در ارلاین گذروند .
دوره های تایپ هم فقط از طریق ارلاینها برای خلبان های خودشون صورت می گیره.

ير راه و شهرسازي در قدرداني از كاپيتان شهبازي و خلبانان پرواز ۷۴۲ مسكو ـ تهران تصريح كرد: درايت و كارداني شما در فرود موفق با وجود نقص فني منجر به افتخارآفريني ديگري شد كه حتي دشمنان هميشه ناكام اين مرز و بوم را به تحسين و تمجيد واداشت.

وزير راه و شهرسازي در مراسمي كه در شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران برگزار شده بود از كاپيتان شهبازي، ديگر خلبانان ، خدمه پرواز و مهمانداران پرواز ۷۴۲ مسكو ـ تهران قدرداني كرد.

در اين مراسم وزير راه و شهرسازي، اقدام شجاعانه و مهارت خلبان شهبازي در به سلامت نشاندن هواپيماي بوئينگ ۷۲۷ و نجات جان مسافران پرواز مسكو-تهران را مورد تقدير قرار داد و گفت: به دنبال اين هستيم تا فراتر از سطح وزارتخانه هم از ايشان تجليل شود.

وي در ادامه به تحريم هاي ناجوانمردانه استكبار جهاني بر صنعت حمل و نقل هوايي ايران همچنين اقدامات اخير ياتا نسبت به شركت هاي هواپيمايي ايران اشاره كرد و اظهارداشت: با اين اقدام شجاعانه اسم شما در تاريخ ثبت خواهد شد و استكبار به جاي اينكه بپرسد بايد خجالت بكشد.

وزير راه و شهرسازي در ادامه افزود: ما به فكر معيشت و عزتمندي شما هستيم و با هم عهد و پيمان ببنديم به اصولمان پايبند باشيم چرا كه ما كشوري هستيم داراي اصول و عقايد ارزشمند و هدف ما نيز فراهم نمودن زمينه خدمت از طريق شما به مردم است.

مهندس علي نيكزاد در اين مراسم يادآور شد: با وجود تحريم‌هاي دشمن توانسته‌ايم مشكلات بخش هوايي كشور را برطرف كنيم.

وي با اشاره به اينكه به دنبال عزتمندي و سربلندي كشور و مردم هستيم ،گفت: با مشكلات مقابله مي كنيم و به سرمنزل مقصود خواهيم رسيد.
نيكزاد افزود : دشمن از انسانيت بويي نبرده است و ما توانسته ايم بر تحريم هاي آنان غلبه كنيم.

همچنين در اين مراسم كاپيتان شهبازي خلبان بوئينگ پرواز ۷۴۲ مسكو ـ تهران گفت: با توكل بر خدا توانستيم اين فرود را انجام دهيم و اينكه اين كار بدون آسيب رساندن به جان كسي انجام گرفته در جهان بي نظير بوده است.

‌در پرواز بوئينگ ۷۴۲ مسكو ـ تهران (ششم آبان امسال) كه چرخ هاي جلوي هواپيما باز نشد ، خلبان شهبازي توانست با مهارت و بدون آسيب رساندن به سرنشينان ، هواپيما را با ۱۲۰ سرنشين به سلامت فرود آورد.

در لوح سپاس وزير راه و شهرسازي به كاپيتان شهبازي، ديگر خلبانان ، خدمه پرواز و مهمانداران پرواز ۷۴۲ مسكو ـ تهران آمده است: درايت و كارداني شما در فرود موفق پرواز مورخ ۲۶/۷/۹۰ هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران، با وجود نقص فني منجر به افتخارآفريني ديگري شد كه در پرتو آن نام نيك نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران و فرزندان متعهد و متخصصش را بار ديگر بر زبان ها جاري ساخت و حتي دشمنان هميشه ناكام اين مرز و بوم را به تحسين و تمجيد واداشت.

در ادامه اين لوح سپاس تاكيد شده است: بدينوسيله اززحمات و حسن تدبير جنابعالي و كليه كادر پروازي تشكر و قدرداني مي كنم و از خداوند متعال مسئلت دارم كه پيوسته در انجام ماموريت هاي محوله و خدمت به مردم كشور عزيزمان موفق و مؤيد باشيد.

كاپيتان هوشنگ شهبازي، خلباني است كه هواپيماي بوئينگ ۷۲۷ پرواز مسكو- تهران را بدون چرخ دماغه بر باند فرودگاه مهرآباد، فرود آورد.

اين پرواز در ساعت ۱۱ و ۵۰ دقيقه از فرودگاه مسكو به مقصد تهران پرواز كرده بود و قرار بود در ساعت ۱۵ و ۲۰ دقيقه در فرودگاه امام برزمين بنشيند كه به دليل بروز نقص فني در ساعت ۱۶ در فرودگاه مهرآباد بر زمين نشست.

منبع: پايگاه اطلاع رساني وزارت راه وشهرسازي